Trong marketing, mô hình AIDA là một trong những công cụ đơn giản nhưng hiệu quả nhất để thấu hiểu hành vi khách hàng và xây dựng chiến dịch thu hút. Nếu bạn đang tìm hiểu AIDA là gì, cách hoạt động và lý do vì sao mô hình này vẫn được các thương hiệu lớn sử dụng qua nhiều thập kỷ, thì bài viết này chính là dành cho bạn. Với ví dụ thực tế từ Coca-Cola, Apple, Nike và nhiều thương hiệu nổi tiếng, bạn sẽ hiểu rõ cách AIDA tạo ra tỷ lệ chuyển đổi tăng trưởng vượt bậc.

1. AIDA là gì?

AIDA là mô hình marketing mô tả bốn giai đoạn trong hành trình thuyết phục khách hàng gồm:

• A – Attention (Thu hút sự chú ý)

• I – Interest (Gây hứng thú)

• D – Desire (Khơi gợi mong muốn)

• A – Action (Kêu gọi hành động)

Mô hình AIDA được giới thiệu bởi Elias St. Elmo Lewis từ cuối thế kỷ 19. Mặc dù đã xuất hiện hơn 100 năm, AIDA vẫn được áp dụng rộng rãi trong quảng cáo, viết nội dung, bán hàng, thiết kế landing page và digital marketing.

Điểm mạnh nhất của mô hình này là tập trung trực tiếp vào tâm lý khách hàng, giúp marketer viết ra thông điệp hấp dẫn, đúng trọng tâm và mang lại tỷ lệ chuyển đổi cao.

2. Giải thích chi tiết 4 bước trong mô hình AIDA

2.1 Attention – Thu hút sự chú ý

Đây là giai đoạn đầu tiên và cũng là quan trọng nhất. Nếu khách hàng không “để mắt” đến bạn, họ sẽ không bao giờ quan tâm đến sản phẩm dù bạn có tốt đến đâu.

Các thương hiệu thường dùng những cách sau để tạo sự chú ý:

• Hình ảnh hoặc video nổi bật

• Tiêu đề giật tít thu hút cảm xúc

• Màu sắc bắt mắt

• Slogan dễ nhớ

• Âm nhạc tạo ấn tượng

• Người nổi tiếng / KOLs / Influencers

• Nội dung gây tò mò hoặc bất ngờ

Ví dụ:
Coca-Cola khi chạy chiến dịch “Share a Coke” đã thay logo quen thuộc bằng tên riêng của người dùng. Điều này gây sốc và tạo sự ngạc nhiên, khiến ai cũng phải nhìn kỹ chai nước để xem có tên mình không – một cách thu hút sự chú ý cực kỳ thông minh.

2.2 Interest – Gây hứng thú

Khi đã thu hút được sự chú ý ban đầu, thương hiệu cần mang đến thông tin thú vị để giữ chân khách hàng.

Cách tạo hứng thú hiệu quả:

• Nêu vấn đề khách hàng đang gặp phải

• Đưa thông tin đáng tin cậy

• Kể một câu chuyện liên quan

• Giải thích lợi ích ban đầu

• Tạo sự kết nối cảm xúc

Ví dụ:
Apple luôn biết cách tạo hứng thú cho sản phẩm mới bằng những video giới thiệu thể hiện:

• Thiết kế tinh tế

• Tính năng nổi bật

• Lợi ích vượt trội mà chưa đối thủ nào có

Ngay cả khi chưa nghĩ đến việc mua, người xem vẫn bị cuốn vào những điểm thú vị mà Apple trình bày.

2.3 Desire – Khơi gợi mong muốn

Ở giai đoạn này, thương hiệu cần biến sự hứng thú thành khát khao sở hữu, khát khao trải nghiệm sản phẩm.

Các kỹ thuật khơi gợi mong muốn:

• Nhấn mạnh lợi ích cảm xúc

• So sánh sự khác biệt với đối thủ

• Chứng minh giá trị thực tế

• Sử dụng người nổi tiếng

• Kể câu chuyện truyền cảm hứng

• Review thực tế, case study, testimonial

Ví dụ:
Nike nổi tiếng với chiến dịch “Just Do It”. Không chỉ bán giày, Nike bán câu chuyện về bản thân, về sự nỗ lực, về sức mạnh nội tâm. Điều này khiến người xem không chỉ muốn mua giày, mà còn muốn trở thành con người mà Nike truyền cảm hứng.

2.4 Action – Kêu gọi hành động

Đây là bước cuối cùng trong mô hình AIDA – nơi khách hàng đưa ra hành động cụ thể như:

• Mua hàng

• Đăng ký

• Nhấp vào link

• Gọi tư vấn

• Tải ứng dụng

Một CTA (Call to Action) tốt phải:

• Rõ ràng

• Ngắn gọn

• Gấp gáp (nếu phù hợp)

• Mang lại lợi ích ngay

Ví dụ:
Amazon sử dụng các nút CTA rất rõ như:

• “Buy Now”

• “Add to Cart”

Ngoài ra, Amazon còn dùng yếu tố khan hiếm như: “Chỉ còn 3 sản phẩm”, giúp khách hàng hành động ngay lập tức.

3. Lợi ích của mô hình AIDA trong marketing

Dưới đây là những lợi ích khiến AIDA trở thành framework marketing được sử dụng rộng rãi:

3.1 Tối ưu tỷ lệ chuyển đổi

AIDA đưa khách hàng đi từ chú ý → hứng thú → mong muốn → hành động, vì vậy tỷ lệ chuyển đổi luôn cao hơn cách truyền thông ngẫu hứng.

3.2 Định hướng rõ ràng khi viết nội dung

Nội dung theo AIDA luôn mạch lạc, dễ hiểu và đánh đúng cảm xúc của khách hàng.

3.3 Ứng dụng trong nhiều lĩnh vực

AIDA phù hợp cho:

• Quảng cáo Facebook, Google

• Video quảng cáo

• Landing Page

• Email Marketing

• Content bán hàng

• Kịch bản telesale

• Bài đăng social media

• Thiết kế banner

3.4 Hiểu sâu hành vi khách hàng

Marketer dễ dàng nắm tâm lý khách hàng qua từng giai đoạn để tối ưu thông điệp.

4. Ví dụ AIDA trong các chiến dịch marketing nổi tiếng

Dưới đây là những ví dụ cụ thể và dễ hiểu nhất về cách các thương hiệu áp dụng mô hình AIDA.

4.1 Ví dụ AIDA – Coca-Cola “Share a Coke”

Attention:

Thay thế logo bằng tên riêng → gây tò mò và khiến ai cũng phải nhìn kỹ chai nước.

Interest:

Người dùng thích thú khi tìm thấy chai nước ghi đúng tên mình hoặc người thân.

Desire:

Ai cũng muốn có “chai Coca-Cola mang tên mình” để chụp ảnh hoặc làm quà tặng.

Action:

Hàng triệu người chia sẻ ảnh lên Facebook, Instagram → kích thích mua thêm và lan tỏa tự nhiên.

Kết quả:
Chiến dịch trở thành một trong những chiến dịch Marketing thành công nhất của Coca-Cola với doanh số tăng mạnh toàn cầu.

4.2 Ví dụ AIDA – Apple ra mắt iPhone

Attention:

Keynote Apple luôn mở đầu bằng hình ảnh đẹp, ánh sáng sân khấu ấn tượng và tuyên bố “Today, we are introducing…”.

Interest:

Giới thiệu tính năng “độc nhất”, video minh họa mượt mà, câu chuyện thiết kế sâu sắc.

Desire:

Các influencer, reviewer chia sẻ trải nghiệm tuyệt vời, khiến khách hàng muốn sở hữu ngay.

Action:

Hàng nghìn người xếp hàng tại Apple Store để mua máy ngay khi mở bán.

4.3 Ví dụ AIDA – Nike “Just Do It”

Attention:

Hình ảnh vận động viên trong khoảnh khắc mạnh mẽ, âm nhạc hùng hồn.

Interest:

Câu chuyện về nỗ lực vượt qua giới hạn, truyền cảm hứng cho mọi người.

Desire:

Khách hàng cảm thấy họ có thể trở nên mạnh mẽ hơn khi mang giày Nike.

Action:

Mua ngay sản phẩm khi thấy quảng cáo hoặc tham gia thử giày tại cửa hàng.

4.4 Ví dụ AIDA – Dove “Real Beauty”

Attention:

Hình ảnh phụ nữ đời thường, không chỉnh sửa, trái với chuẩn quảng cáo truyền thống.

Interest:

Thông điệp về vẻ đẹp tự nhiên gây sự chú ý và tạo đồng cảm.

Desire:

Phụ nữ cảm thấy Dove thấu hiểu họ và tin tưởng vào thương hiệu.

Action:

Doanh số sản phẩm chăm sóc cơ thể tăng mạnh trên toàn cầu.

5. Cách áp dụng mô hình AIDA vào viết content chuẩn SEO

Dưới đây là cách bạn có thể ứng dụng AIDA để viết bài chuẩn SEO, nội dung hấp dẫn:

A – Attention trong SEO

• Tiêu đề chứa từ khóa chính

• Tiêu đề hấp dẫn, gây tò mò

• Ảnh đại diện bắt mắt

Ví dụ:
“AIDA là gì? Cách ứng dụng mô hình AIDA để tăng 300% chuyển đổi bán hàng”

I – Interest trong nội dung

• Viết mở bài khơi gợi vấn đề

• Giữ nội dung ngắn gọn, rõ ràng

• Xen kẽ ví dụ, dữ liệu thực tế

D – Desire trong thông điệp

• Nhấn mạnh lợi ích trực tiếp cho người đọc

• So sánh với phương pháp cũ

• Sử dụng case study tăng tính thuyết phục

A – Action trong bài viết

Cuối bài có thể đặt CTA:

• Đăng ký nhận tài liệu miễn phí

• Xem thêm bài viết liên quan

• Liên hệ tư vấn

• Để lại bình luận

6. Những sai lầm khi áp dụng AIDA

Dù đơn giản nhưng nhiều marketer vẫn mắc lỗi:

6.1 Nhảy thẳng đến “Action”

Nhiều quảng cáo yêu cầu khách hàng mua ngay dù chưa tạo được chú ý và hứng thú.

6.2 Nội dung dài dòng khiến mất sự chú ý

Giai đoạn Attention phải ngắn, mạnh và thu hút.

6.3 Tập trung vào tính năng thay vì lợi ích

Khách hàng quan tâm “tôi được gì?” hơn là “sản phẩm có gì?”.

6.4 Không có CTA rõ ràng

Nội dung hay nhưng không có kêu gọi hành động → chuyển đổi thấp.

7. Kết luận

Mô hình AIDA là nền tảng quan trọng trong marketing, giúp doanh nghiệp hiểu rõ cách khách hàng ra quyết định và tối ưu thông điệp truyền thông. Qua những ví dụ từ Coca-Cola, Apple, Nike hay Dove, chúng ta thấy rằng AIDA không chỉ là lý thuyết mà là chiến lược tạo nên thành công thực sự.

Nếu bạn đang làm SEO, content marketing hay muốn tối ưu hiệu quả quảng cáo, hãy bắt đầu áp dụng AIDA ngay từ những bài viết hoặc chiến dịch đầu tiên. Đây là một trong những cách nhanh nhất để tăng tỷ lệ chuyển đổi, tăng doanh số và tạo dấu ấn thương hiệu bền vững.

Nội dung được viết bởi MKI và Học viện MIB (mib.vn | mib.edu.vn)

Xem thêm: Dịch vụ quảng cáo Facebook, quảng cáo Google